www.poderjudicial.gob.ni    Mapa del sitio    
inicio Prensa Nivel Central quienes somos contactenos directorio notas de prensa videoteca
    
politicas de comunicacion poder judicial nicaragua
Oficinas de Prensa

Notas de Prensa

Circunscripción Caribe Norte Saludó el Día Internacional de los pueblos indígenas

miércoles 13 de agosto de 2014


Escrito por Jairo Arnulfo Ubieta Huete

El Tribunal de Apelaciones de la Circunscripción del Caribe Norte saludó el Día Internacional de los Pueblos Indígenas, con un foro donde se abordaron los temas de Autonomía, Identidad e Interculturalidad.
 


“Saludamos este Día Internacional de los Pueblos Indígenas con este foro, como un día de reflexión y de encuentro con nosotros mismos”, afirmó el magistrado presidente de la Circunscripción Judicial del Caribe Norte, doctor Jimmy Chang Castillo, al dirigir las palabras de inauguración.

“El Poder Judicial se complace en realizar y desarrollar este foro en saludo a los pueblos indígenas, porque es un día de marcar retos y desafíos, de medir los parámetros de consecución de los anhelos y las aspiraciones de los pueblos del mundo”, dijo el magistrado presidente.

“Nosotros en la Costa Caribe sabemos que coexistimos con diversas poblaciones originarias, compartimos territorios, compartimos comunidad, compartimos familias y cultura. Queremos aplaudir esta iniciativa que nos va a llevar a reflexionar, a un verdadero debate en función de compartir esta riqueza de nuestra idiosincrasia y nuestra cosmovisión indígena, nuestros valores, nuestros principios y nuestras raíces”, expresó el doctor Chang Castillo.

Por su parte, la doctora Hazel Law magistrada de la Sala Civil del Tribunal de Apelaciones Circunscripción Caribe Norte se encargó dar la reseña histórica de la lucha indígena en América y explicó que este día se celebra por la lucha que han desarrollado todos los pueblos indígenas de todo el mundo.

Una época importante fue la década de los años 70 y 80, caracterizada por el Pan Indigenismo y los pueblos indígenas de la Costa Caribe de Nicaragua fuimos parte de este momento histórico, a través de la organización ALPROMISU, que se fundó en el año 1973 y era miembro del Consejo Mundial de Pueblo Indígenas, dijo la magistrada. 

El lema del movimiento fue “SI INDIO”, porque fue el nombre con el que nos colonizaron y los indígenas dijeron en ese momento  que con el nombre de indios será con el que nos liberaremos, explicó la magistrada en su ponencia.

“La lucha indígena lleva una gran nota de lucha anticolonialista contra la marginación, contra la discriminación racial, pero sobre todo contra el sometimiento y la conculcación  a los derechos históricos como producto de la colonia. La lucha de los pueblos indígena no ha terminado”, dijo la magistrada Law.

“El Día de los Pueblos Indígenas no fue un regalo. Fue la lucha de los indígenas que pasamos muchos años tocando las puertas de las Naciones Unidas para que no se nos siga llamando grupo, sino pueblos indígenas.

 También luchamos por el reconocimiento que como pueblos indígenas tenemos a la autodeterminación y a llamarnos nación indígena. La lucha no fue fácil y aún continúa”, aseguró la doctora Law.

El master Yuri Zapata, vicerrector de URACCAN y especialista en tema de autonomía, dijo que hay que destacar que “Nicaragua es el único país centroamericano que tiene autonomía regional. Esto tiene que ver con siglos de luchas, con buscar alternativas de desarrollo, resolución de problemas de luchas armadas y de pacificación.

Estuvimos enfrentados hermanos contra hermanos y dividió a la familia costeña. Sin embargo, la Autonomía de la Costa Caribe sirvió para hermanarnos nuevamente, dijo el vicerrector.

Recordó que la Costa Caribe fue colonizada por otras potencias y no perteneció a Nicaragua, sino hasta su incorporación. Siempre buscaron las formas de controlar a los indígenas.

Es por eso, que la lucha por la  autonomía ha sido parte de un  proceso histórico de las demandas surgidas de las necesidades de los pueblos de la Costa Caribe, primero por considerarse como pueblos, y luego para que se les reconocieran sus propias características, expuso el máster Zapata.

En la Costa Caribe desde los años 50 comenzaron los movimientos indígenas primero con Limón, Sukawala y luego Alpromisu. Las mayorías con demandas económicas y productivas. Luego conforme paso del tiempo se comenzó hablar de los Derechos Colectivos como el Derecho a la salud, a las tierras, a la educación y  a todo un proceso que felizmente terminó con la aprobación en el año 1987 de la Ley de Autonomía de los Pueblos de la Costa Caribe, indicó el vicerrector de URACCAN.

“Trabajar articulado desde URACCAN con el Poder Judicial fortalece la autonomía. El hecho de firmar convenios sirve para trabajar de manera articulada y sirve también  para formar los recursos humanos que están trabajando para nuestra región, tratando de entender la pluridiversidad de situaciones que se nos presenta”, finalizó el vicerrector.

En la sala de juicio del Complejo Judicial de Bilwi se llevó a cabo. El primer foro en celebración del Día Internacional  de los Pueblos Indígenas se realizó en la Sala de Juicio del Complejo Judicial de Bilwi, organizado por el Tribunal de Apelaciones. El evento fue organizado por los magistrados del Tribunal de Apelaciones Circunscripción y contó con la presencia de los estudiante del Diplomado de Derecho Indígena y wihtas de los barrios de Bilwi invitados de manera especial.
 


Complejo Judicial Bilwi tanira indian tawanka yua ba lilikadaukan


La daukaia watlara asla takanka ba lilika ta krikan kata tasba aiska ra yua kum briba Indian Tawanka nani ai lilika daukbia dukiara . Naha lilika na caribe kost,yahbra tani  ra wan Tribunal de Apelaciones ba ta brin lilika daukaia mata;bara doctora Martha Johana Rodriguez,doctor Enrique Sanchez, doctora Hazel Law, doctor Alejandro Tellez,doctor Jose Barriento bara doctor Jimmy Chang aikuki ta brih bangwan.Baha tilara kan master Yuri Zapata,witinka ba smasmalkra kul tara ba URACCAN,lalka sekanka,klauna laka bara wan tnatka nani,tanka ba amnin ka ba bribia dukiara sisitnika ba wina aisata.

Tribunal de Apelaciones magistradika doctora Hazel Law, Sala Civil ra kaikiba, witin ba miskitu kum sa,bara mani ailal brisa miskitu raitka ba dukiara aiklabi aula. America tasbaika aiskara ,indian nani aiklabanka ba dukiara, nahki wapi aula ba dukiara aisata. Naha lilika ra sim kaikata ,Diplomado de Derecho Indigena kulka dadimra nani,bara sim Bilwi barrio ka wihtika nani,kulkan ka tara kum wal painwan kata.

Doctor Jimmy Chang Castillo,witinka ba Tribunal de Apelaciones magistrado nani lalka, yamni balram ba wal ta krikata,bara aisata Poder Judicial ba ai awia pah wal naha asla takanka na dauki bri wapuia , bara indian tawanka nani ra lakula bila tara yabi wal aisata: naiwa ba yua kum sa,wan sinska bara wan kupiara laki kaikaia, yua kum sa mark munaia aiklabanka nani ba daukaia dukiara,kulki kaikaia nahki natkara, tasba aiska tawanka nani ba, aibrinka nani ba wapni dauki bribia dukiara. Karibe Kost na ra,yawan nusa aikuki iwisa naha wina nisanka,aikuki tasba na damnika bara auhnka sim dabisa,wan tnaka nani bara wan taika nani wal aikuki brih wapisa. Naha ta krikan na kaisa wan mihta wipaia, kan wan brih waisa wan sinskara laki kaikaia, bara paun muni tanka param kaikaia,bara wan daukanka, wan brinka nani,kir wan briba, wan kulkanka nani, wan bapanka nani ba,bara ani wina bal takanba sim kira, aikuk yuyaka ba pana pana bribia mata. Baku aisata magistrado Jimmy Chang bara baha aisanka ba wal naha asla takanka na takrikata.

Doctora Hazel Law aisankara wisata: indian aiklabanka bara ai makabanka nani ba swapni karas, aia pah sa, Tribunal de Apelaciones ba lilika daukan naha tasba aiska ra indian nani yua kulkiba, yang param daukaiansna tanka kau tara sika , tasba aiskara indian aiklabanka paski brih impaki ba kau pali 70 bara 80 mankara Nicaragua indianka nani, naha kost ra Karibe tanira tilara kan Alpromisu 1973 ra aisubi takata, bara sim tasba aiska indianka nani asla takanka  tilara kan.

Bara brih wapaia bila ba naha kan “si indio”, kan baha nani wal nisan wala bal ai natka, ai daukanka nani wal wan tasbaia brih muni dawanka takan bara ai laka mangkan. Bara baha nina ba wal pri takaiasa. Naha aiklabanka na Doctora Hazel Law aisata nisan wala bal ai laka bal bapi wan prika laka wan dakbi ba mapara sa,bakusim tnaiara wan laki ba mapara sa, nisan apia mita sim wan kulkras ba mapara sa, blasi wina wan reitka ba krikanka mapara sa. Indian nani aiklabanka kau tnata prakras, naiwa waupasa indianka nani makabanka ba, america aiska ba ai gavamentka ra, bara kabia, nisan bara indian satka banira.

Magistrada Law ba sim aisata “indian yua ba prisant kum apia sa, mani ailal aiklaban ba mita sa, bakusim Naciones Unidas durkara kunghban man, karna aiklaban mita Naciones Unidas ra pura luan, bara baku mika kuara nina swihki indian tawanka wan makisa, bara sim aiklabanka nahki wapaia ba wan mihtara kabia, bara sim kau naiwakat aiklabi auwia.

Master Yuri Zapata ta vicerrector ba, sim naku aisata: Centroamerica tilara  yawan baman klauna laka ba brisa mani ailal  aiklaban ba mita, pawaia natka plikan ba mita paat nani ba wapnikara makaia plikan mita, laman laka plikan mita, wan sinskara brikaia sa, yawan muihni ai tahkia wal aiklabikan,bara baha taka mita,baiki wan sakata,  wan taika wal, ban sakuna klauna laka ba kli asla wan daukan. Wan tan ka briaia sa tasba wala wina nisan satka wala bal wan natka lakan,bara Nicaragua uplika apia kan, bansaku na naiwa ba Nicaragua uplika atia sa. Baha tilara un gavamentka briaia dukiara pat daukikan. Taura ba miskitu kingka dukiara pat daukan; naha sut ba indian ai wapanka tanka sa.

Master Yuri Zapata mapara wan tasbaia na Nicaragua gavamentka bara lata wina gavamentka sim –inglan nani baku-  ai brinka  kan taibi wan brikaia. Klauna laka ba wan wapankara, aiklabanka kumsa tawan baku wan kaikbia dukiara. Yawan dia satka ba sim wan kulkbia dukiara 1950 manka wina indian nani ba mahka aiawan, bara asla takanka nani bal takan ba makaia sipsa: Limon, Sukawala, Alpromisu. Aihkika ba lalah pawankara bara sim plun ma tanira aiawikan. Mani nani luikan ninkara mahka ai raitka nani dukiara aiawikan, ai wina yamnikara tanira, kul tanira, tasba tanira. Liliakira kaikisa klauna laka ba 1987 manka wina paskata, baku aisata URACCAN  vicerrector ka.

Prakaia ra master Zapata aisinskara brisa wisa,  URACCAN bara poder judicial wal, ai maisa wilki wal wapbia kaka,  klauna laka ba karna takisa, aimaisa wilkaya dukiara ulbi sakbia kaka wan uplika pawbia, bara  wan baiki sakanka na dukiara pawanka ailal kabia,baha kainara tanka kasak  brikaiasa  wan tnatka , bara wan daukanka, bara wan  indianka nani ba sat sat sa, sat kumi apia.
 

 

Esta noticia ha sido vista: 1994 veces
Circunscripción Caribe Norte Saludó el Día Internacional de los pueblos indígenas



Recomiendenos | Contactar


 
En celebración del día de las
Madres del Poder Judicial

VER GALERIA DE VIDEOS


Dirección: Km 7 ½ Carretera Norte.
Teléfonos: ++505 2233 2128 / ++505 2233 0004
Relaciones Públicas de la Corte Suprema de Justicia · República de Nicaragua - América Central
Todos los Derechos Reservados 2005- 2014 ®
Sitio Web Desarrollado por la DGTIC

Ir arriba